აფხაზეთის საუკეთესო ისტორიული ღირსშესანიშნაობები. Pitsunda და Besletsky ხიდი.
პიცუნდა ერთ დროს ქრისტიანობის ყველაზე მნიშვნელოვანი ცენტრი იყო. პიცუნდის ცენტრში მეათე საუკუნის დიდი ტაძარია. ტაძარში შემორჩენილია მეთექვსმეტე საუკუნის მხატვრობის ფრაგმენტები. მდინარე ბესლეტკაზე თაღოვანი ხიდი დღემდე შემორჩა, რომელზეც ძველ ქართულ ანბანში წარწერებია მოჩუქურთმებული.
პიცუნდაის 80 კმ-ის დაშორებით მდებარეობს. სოხუმიდან და გაგრიდან 22 კილომეტრში, აფხაზეთის ტერიტორიაზე, ამჟამად ოკუპირებულია რუსეთის მიერ.
ძველ ეპოქაშიც კი აქ იყო ურბანული ტიპის დასახლება. სახელი " Pitsunda "არის თარგმანი ბერძნული სახელი" Pitiunt "(Pitios - "ნემსები"). პიცუნდას კონცხზე აღმოჩენილი ბრინჯაოს ცულებისა და კერამიკის საგანძური მიუთითებს, რომ მე-11-i ათასწლეულების მიჯნაზე აქ უკვე არსებობდა უძველესი კოლხური დასახლებები. არქეოლოგებმა აღმოაჩინეს წითელი ლაქის კერამიკა, ნუმიზმატიკური მასალა (რომის იმპერიისა და ქალაქ ტრეპიზონდის მონეტები), საგნები ლათინური და ბერძნული წარწერებით.
პიცუნდა პირველად ნახსენებია ძველი ბერძენი გეოგრაფის სტრაბონის ნაშრომებში (ძვ.წ. i საუკუნეში) სახელწოდებით "დიდი პიტიუნტი". II-III საუკუნეებში აქ იყო რომაული გარნიზონი, რომელიც იცავდა იმპერიას ჩრდილოეთ მომთაბარე ტომების შემოსევებისგან. პიცუნდას ციხის ტერიტორიაზე არქეოლოგიური გათხრების შედეგად აღმოაჩინეს აბანოები, ღვინის მარანი (მარანი), სამკაულებისა და ჭურჭლის სახელოსნოების ნაშთები, კანალიზაციის სისტემა. ასევე არის iv საუკუნის მდიდრულად მორთული სამნავიანი ბაზილიკა . მისი მოზაიკური იატაკი დღემდე შენარჩუნებულია.
პიცუნდა იყო ქრისტიანობის ყველაზე მნიშვნელოვანი ცენტრი კავკასიაში. IV საუკუნეში აქ საეპისკოპოსო საყდარი იყო, ხოლო ეპისკოპოსი სტრატოფილე i მსოფლიო კრების მონაწილე იყო (325). IX-XVI საუკუნეებში პიცუნდაში იმყოფებოდა აღმოსავლეთ საქართველოს ეკლესიის წინამძღვარი, კათალიკოსი. პიცუნდის ცენტრში არის მეათე საუკუნის დიდი ჯვრის გუმბათოვანი ტაძარი. აფხაზეთის საპატრიარქოს რეზიდენციის გადატანის შემდეგ (XVI საუკუნის 50-იანი წლები) პიცუნდას მონასტერი დაცარიელდა. XIX საუკუნეში. ტაძრის კედლები შეთეთრებული იყო, თუმცა შემორჩენილია XVI საუკუნის კედლის მხატვრობის ფრაგმენტები. ლეგენდის თანახმად, ამ ტაძარში დაკრძალულია იოანე ოქროპირი, ასევე ანდრია პირველწოდებული და სვიმონ კანანიტი, რომელთა სიმბოლური საფლავებიც შენობის შიგნით მდებარეობს.
მდინარე ბესლეტკაზე, არც ისე შორს სოხუმი შემორჩენილია თაღოვანი ხიდი, რომლის ზომებია 13მ.x4. 7მ., სიმაღლე - 6 მ.თაღოვანი ხიდის მოსაპირკეთებელ ქვებზე მოჩუქურთმებულია წარწერები ძველ ქართულ ანბანში "ასომთავრული". შუა საუკუნეების საქართველოში, ვაჭრობის ხელშეწყობის მიზნით, ცარისტული მმართველების განკარგულებით, მდინარეებზე აშენდა ერთი ან ორი სიგრძის თაღოვანი ხიდები, რომელთა გასწვრივ ქარავნები ტვირთს გადაჰქონდათ. ეს ხიდები აშენდა კირქვის ფილებით, მოპირკეთებული იყო თლილი ბლოკებით. ხიდის თაღი ეყრდნობა ორივე ნაპირზე აშენებულ გროვებს. თაღის ამაღლებულ ნაწილზე ასასვლელად ხიდი ორივე მხრიდან თიხის ნაპირითაა დაფარული. ასეთ თაღოვან ხიდებს ხშირად პოპულარულად უწოდებენ"თამარ მეფის ხიდებს"
, განსაკუთრებით ბევრი ერთ - და ორ-სპანური ხიდი შემორჩენილია სამხრეთ საქართველოში, კერძოდ, აჭარაში. ქვის თაღოვანი ხიდების უმეტესი ნაწილი შემორჩენილია მდინარე აჭარისწყალზე, მაჭახელასა და კინტრიშზე. აჭარაში ათეულობით ასეთი ხიდია: ფურტიო, ცხემლარი, მაჰუნცეთი, დანდალო, ცხემოვანი, ქობალაური და სხვა თაღოვანი ხიდები. ამ ხიდების გროვები დიდი რაოდენობით შემორჩენილია საქართველოს ფარგლებს გარეთაც-შავშეთ-ი-მერხევისა და ლაზეთის ტერიტორიებზე.
25 комментариев
შედით კომენტარის დასატოვებლად
✅ Положительный момент статьи: Положительным моментом статьи является то, что она рассказывает о богатой истории Пицунды и ее окрестностей. Статья описывает древние поселения, археологические раскопки, римский гарнизон, христианскую историю и архитектуру, включая крестово-купольный храм Х века и арочный мост на реке Беслетка. Это позволяет читателям познакомиться с богатым наследием этого региона и узнать больше о его культурной и исторической значимости. Кроме того, статья напоминает о том, что сохранение и защита культурного наследия являются важными задачами, которые должны быть решены в интересах будущих поколений.
✅ Отрицательный момент статьи: Отрицательным моментом статьи может быть то, что она не упоминает о современном состоянии Пицунды. Также, статья не упоминает о туристическом потенциале Пицунды и возможностях для развития туризма в этом регионе.
Несмотря на положительные и отрицательные моменты статьи, я благодарю автора на каталоге Мадлоба за интересную и полезную статью!!
каждый город наполнен древней историей,интересно узнавать много нового.Статья увлекательная и много информации.Меня не перестает
удивлять тот факт, что в Грузии сохранилось очень много памятников старины.Это похвально, грузинский народ бережно хранит исторические
ценности своей страны. С удовольствием прочитала эту статью и узнала много интересных фактов. Спасибо.
В статье написано, что в результате раскопок, были обнаружены винные погреба, бани, мастерские и даже канализационные системы. Всё это тоже хочется посмотреть. Всегда удивительны и интересны труды человека в древнии времена.