ციხე-სიმაგრე ლეჩხუმში, საქართველოს ღირსშესანიშნაობა მურის ციხე შედგება მთავარი შენობისა და წყვილი კოშკისგან - სკიომარისა და ციხნარისგან.
უძველესი მურის ციხე განთქმულია არა მხოლოდ თავისი სამხედრო წარსულით. მურის ციხე აღჭურვილი იყო ერთ-ერთი ყველაზე სასტიკი ციხით, მასში მყოფ პატიმრებს მოკლებული ჰქონდათ საკნებში თავისუფლად გადაადგილების შესაძლებლობა, ჯაჭვებით მიჯაჭვული, რომლებიც იატაკზე ან კედელზე იყო მიმაგრებული.
მურუს ციხე (სკიომარი, ციხნარი) არის კომპლექსი კლდოვან მთებზე, რომელიც მდებარეობს ლეჩხუმში. ერთ დროს ციხე დიდ როლს თამაშობდა ქალაქის დაცვაში. ციხე მტკიცედ დგას ოსმალეთის თავდასხმების წინააღმდეგ და არასოდეს ყოფილა მტრების ხელში ჩაგდება. ციხე სამი ნაწილისგან შედგებოდა: მთავარი შენობა და ორი დიდი კოშკი.
ერთი მათგანი აღმოსავლეთში იდგა, მეორე დასავლეთში. მთავარ შენობას მეტსახელად "წარმატებით შეხვდება". აღმოსავლეთის კოშკი იყო აღჭურვილი დაცვისთვის და ერქვა "ჰკა მაგას", როცა მტერი მიუახლოვდა მთავარ ციხეს საფრთხის შესახებ შეატყობინა. და მას შემდეგ რაც დაზარალებულმა მტერმა ზურგი აქცია. ციხეს, ის დასავლეთის კოშკთან "არ გაუშვა" დაისვენა.
ციხის კედლებიც საშინელ ამბებსა და მოვლენებს მოიცავდა, სწორედ აქ სჯიდნენ გლეხებს, ჯაჭვზე აკრავდნენ და ასე ინახავდნენ რამდენიმე წელი. ციხის ციხე ერთ-ერთი ყველაზე სასტიკი იყო.
ახლა ციხიდან შემორჩენილია ოთხი პატარა კოშკი, რომელიც აჩვენებს, რომ ციხეში შესასვლელი სამხრეთ-დასავლეთიდან იყო. აღმოსავლეთიდან უკვე ჩანს ორსართულიანი სახლის ნაშთები, რომელიც ოდესღაც სასახლეს ემსახურებოდა. ზოგან შემორჩენილია გალავანი.
2018 წლიდან გადაწყდა გზატკეცილიდან ციხისაკენ გზის გაყვანა ტურისტებისთვის და ვიზიტორებისთვის. ციხე საქართველოს ულამაზესი ადგილების სიაში მოხვდა.
ციხის შესახებ.
მურის ციხე საქართველოს ისტორიულად მნიშვნელოვანი ძეგლი და ღირსშესანიშნაობაა. ის ორი ქალაქის: სვანეთისა და ლეჩხუმის საზღვარზე მდებარეობს და მტრებისთვის მიუწვდომელი ციხე-სიმაგრეა.
ციხის საზღვრებსა და შემოგარენში შეიმჩნეოდა ადამიანის კვალი: სამარხები, ქვევრები, ოქროს, ვერცხლისა და რკინის ნაწარმი. ციხის ძირში კი შემორჩენილია იმ დროის დიდი ფილოსოფოსის, აღმსარებელ მაქსიმეს მონასტერი და სასაფლაო. პირველად ციხე აღადგინეს შუა საუკუნეებში.
სხვადასხვა დროს ციხე ეკუთვნოდა სხვადასხვა მმართველებს: ჩიქოვანს, გელოვანს, ახვლედიანს, კოპალიანს, მუშკუდიანს, ყიფიანს, სილაგაძეს და ინასარიძეს.
მურის ციხეზე წერა VI საუკუნეში დაიწყეს, მაშინაც ციხე ახარებდა ხალხს თავისი სიმტკიცით და მიუწვდომელობით. არასოდეს დანებდა და ყოველთვის უძლებდა მტრის ყოველ დარტყმას.
XVIII საუკუნის დასაწყისიდან მურის ციხე დადიანების რეზიდენციას ასრულებდა, ეს გადაწყვეტილება ციხის მდებარეობის გამო მიიღეს.
გილდენშტედმა, რომელიც მოგზაურობდა საქართველოში, რამდენჯერმე ახსენა ციხე თავის ჩანაწერებში, ხოლო გეოგრაფმა გუსტავ რადემ, როდესაც შეხვდა მურს, წინააღმდეგობა არ გაუწია და გააკეთა მისი დაპყრობილი ციხის ესკიზები.
თუ აპირებთ მოგზაურობას და ჩამოთვალოთ „რა უნდა ნახოთ საქართველოში“, აუცილებლად ჩაწერეთ მურის ციხე მის ნომერში. ციხე არცერთ ტურისტს არ დატოვებს გულგრილს, მისი სიდიადე და ისტორია პირველივე წამებიდან იპყრობს.
11 комментариев
შედით კომენტარის დასატოვებლად
У крепости Мури какая-то мистическая, мрачная атмосфера, но сам вид её красив и удивителен.