საქართველოს მთავრობა დემოგრაფიულ ზრდას ისახავს მიზნად: უშვილო წყვილებისთვის რეპროდუქციული მომსახურების გადახდას გეგმავს

საქართველოს მთავრობამ, ქვეყანაში შობადობის გაზრდის მიზნით, უშვილო წყვილებისთვის რეპროდუქციული მომსახურების საფასურის გადახდის გეგმა შეიმუშავა. მედია პლატფორმიდან მიღებული ინფორმაციის თანახმად bm.ge 2025 წლიდან მთავრობა აპირებს დააფინანსოს რეპროდუქციული მომსახურება მათთვის, ვისაც დაორსულება უჭირს. მნიშვნელოვანია აღინიშნოს, რომ ასეთი სერვისების მიწოდება ხელს შეუწყობს დემოგრაფიულ ზრდას, განაცხადა პარლამენტის ჯანდაცვის კომიტეტის თავმჯდომარის პირველმა მოადგილემ ლადო კახაძემ.

დაგეგმილმა გეგმებმა მოიზიდა როგორც მთავრობის, ასევე სექტორის მხარდაჭერა და 2025 წლის ბიუჯეტის ფორმირების დროს განიხილება რეპროდუქციული მომსახურების დაფინანსების საკითხი, - განაცხადა კახაძემ.

აღსანიშნავია, რომ ასეთი დახმარების გაწევის წარმატებული გამოცდილება უკვე არსებობს აჭარის ავტონომიურ რესპუბლიკაში, სადაც სახელმწიფო დახმარებას უწევს გაჭირვებულ ოჯახებს. უშვილობის მკურნალობის პროგრამამ აჭარაში მუშაობა 2022 წელს დაიწყო. ეს შეიძლება მოიცავდეს წყვილებს, რომლებსაც აქვთ გარკვეული სამედიცინო ჩვენებები, ასევე სოციალურად დაუცველ პირებს და შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ოჯახებს.

საქართველოს რეპროდუქციული მედიცინის ასოციაციის ინფორმაციით, მრავალი წელია ქვეყნის მთავრობას საქართველოს მოქალაქეებისთვის ხელოვნური განაყოფიერების პროცედურების დაფინანსებას სთხოვს, საქართველო კი ერთ-ერთია იმ მცირერიცხოვან ევროპულ ქვეყანას შორის, რომელსაც ეს ჯერ არ განუხორციელებია.

ასოციაციის ინფორმაციით, უშვილობის პრობლემის წინაშე საქართველოში დაახლოებით 100 000 წყვილი დგას. ხელოვნური განაყოფიერების პროცედურები ძვირია და, შესაბამისად, მთავრობის მხარდაჭერა მათთვის, ვისაც ფინანსური რესურსი არ აქვს, ძალზე მნიშვნელოვანია.

ხელოვნური განაყოფიერების ღირებულება 7-8 ათას დოლარს აღწევს და ზოგიერთ შემთხვევაში სასურველი შედეგის მისაღწევად შეიძლება საჭირო გახდეს რამდენიმე პროცედურა. ამავე დროს, პროცედურის ეფექტურობა არ აღემატება 40% - ს, ამბობს ასოციაციის პრეზიდენტი არჩილ ხომასურიძე.

სხვა სიახლეებში, 2024 წლის იანვრიდან საქართველოში რეპროდუქციული საქმიანობის ერთიანი ეროვნული რეესტრი დაინერგება. ამ რეესტრში უნდა იყოს მოცემული ყველა ინფორმაცია სხვადასხვა დაწესებულების მიერ მოწოდებული რეპროდუქციული ტექნოლოგიის სერვისების შესახებ. რეესტრის შექმნა საშუალებას მისცემს უჯრედების, ემბრიონებისა და სხვა ბიომასალების გამოყენების მონიტორინგს. ამჟამად საქართველოში 19 დაწესებულება უზრუნველყოფს რეპროდუქციული ტექნოლოგიების მომსახურებას.

ასევე, 2024 წლის იანვრიდან ინ ვიტრო ხელოვნური განაყოფიერებისა და სუროგატი დედის მომსახურება ხელმისაწვდომი იქნება მხოლოდ საქართველოს მოქალაქეებისთვის. მნიშვნელოვანია აღინიშნოს, რომ დონორი და სუროგატი დედა ნებაყოფლობით მიიღებენ მონაწილეობას პროცედურაში. ერთადერთი გამონაკლისი არის ორსულობისა და მშობიარობის ღირებულება. ჯანდაცვის სამინისტროს ხელმძღვანელმა, ზურაბ აზარაშვილმა აღნიშნა, რომ რეპროდუქციული საქმიანობის რეგულირების ასეთმა მიდგომამ უარყოფითი გავლენა იქონია ქვეყანაზე, შექმნა ბავშვთა ტრეფიკინგისა და ორგანოთა უკანონო ვაჭრობის საფრთხე. მან ასევე გამოთქვა მოსაზრება, რომ ამ საკანონმდებლო გადაწყვეტილებამ შეიძლება დადებითი გავლენა მოახდინოს საქართველოს დემოგრაფიაზე. გარდა ამისა, კანონმდებლობაში ცვლილებები ითვალისწინებს სუროგაციასთან და ხელოვნურ განაყოფიერებასთან დაკავშირებული რეკლამის აკრძალვას.

ჯანდაცვის სამინისტროს ბოლო მონაცემებით, 2021 წლის იანვრიდან 2023 წლის ივნისამდე საქართველოში სუროგატმა დედებმა 1.6 ათასი ბავშვი გააჩინეს. ამ პერიოდში სუროგაციის გამო დაიბადა 1,631 ბავშვი, ხოლო ხელოვნური განაყოფიერების შედეგად დაიბადა 2,288. მხოლოდ 2023 წლის იანვრიდან ივნისამდე 517 ქალი გახდა სუროგატი დედა და ხელოვნური განაყოფიერების პროცედურა 459-ჯერ იქნა გამოყენებული.

ასე რომ, საქართველოს მთავრობამ განაცხადა, რომ გეგმავს უშვილო წყვილებისთვის რეპროდუქციული მომსახურების გადახდას, რამაც დემოგრაფიული ზრდა უნდა გამოიწვიოს. რეპროდუქციული საქმიანობის ერთიანი ეროვნული რეესტრის შექმნა რესურსების კონტროლსა და ეფექტურად გამოყენებას მოემსახურება. სარეკლამო სუროგაციისა და ხელოვნური განაყოფიერების აკრძალვა მიზნად ისახავს ამ სფეროს რეგულირებას. ყველა ეს სიახლე მიზნად ისახავს იმ ოჯახების მხარდაჭერას, რომლებიც განიცდიან კონცეფციასთან დაკავშირებულ სირთულეებს და ხელს უწყობენ საქართველოს დემოგრაფიულ აღდგენას.