წყალტუბოში სოფელ გეგუთში დგას ამავე სახელწოდების სასახლე, ადრე შუა საუკუნეების ქართული ხუროთმოძღვრების ძეგლი.
გეღუთის სასახლე მდებარეობს ქუთაისთან, ამავე სახელწოდების ქართულ სოფელში. შენობა თარიღდება დაახლოებით VIII საუკუნით. მისი აგების დრო უცნობია. გათხრების დროს მეცნიერებმა აღმოაჩინეს, რომ სასახლის მშენებლობა დაიწყო, როგორც ჩვეულებრივი სახლი ბუხრით.
გეგუთის სასახლე არის ფეოდალური ხანის ქართული ხუროთმოძღვრების უძველესი და ტურისტების უმრავლესობისთვის უცნობი ძეგლი, საქართველოში ყველაზე დიდი სამეფო სასახლის ნანგრევები. მდებარეობა: წყალტუბოს მუნიციპალიტეტი, სოფელი გეგუთი, ქუთაისის ცენტრიდან სამხრეთით დაახლოებით 7 კმ-ში, მდინარე რიონამდე.
გეგუთის სასახლე ან გეგუთის სასახლე ერთ-ერთია იმ მცირერიცხოვან საერო ღირსშესანიშნაობებს შორის, უმეტესწილად საქართველოში ულამაზესი ადგილები ეკლესია-მონასტრებია. სასახლის ტერიტორია 2000 კვადრატულ მეტრზე მეტ ფართობს მოიცავს. გეგუთის სასახლე ქართულ მატიანეში უმეტესად მოიხსენიება, როგორც ქართული სამეფო ოჯახის საყვარელი განსასვენებელი.
პირველ ნაგებობად ითვლება მე-8-მე-9 საუკუნეებით დათარიღებული უბრალო ერთოთახიანი ნაგებობა:
უადრეს ნაგებობად ითვლება ჩვეულებრივი ბუხრით ნაგებობა, რომელიც შედგება ერთი ოთახისაგან, დაახლოებით VIII ან IX საუკუნეში.
სამეფო რეზიდენციის მთავარი შენობა მოგვიანებით, მეფე გიორგი III-ის (1156-1184) მეფობის დროს აშენდა.
სხვა ნაგებობების უმეტესობა აშენდა სავარაუდოდ XII საუკუნეში, იმ პერიოდში, როდესაც გეღუთის წერილობითი ხსენება პირველად ჩნდება ქართლის ცხოვრებაში (შუა საუკუნეების ქართული მატიანეების კრებულში).
მოგვიანებით, უკვე მე-13-14 საუკუნეებში, სასახლის დასავლეთ მხარეს დაემატა ტაძარი და მრავალი მინაშენი.
მე-19 საუკუნის დასაწყისში ამ ტიპის ერთადერთი შუა საუკუნეების სასახლე თითქმის მთლიანად ნანგრევებად გადაიქცა.
სასახლის შესახებ ადრეული ხსენება VIII საუკუნით თარიღდება ჯუანშერის „ვახტანგია გორგასლის ცხოვრებაში“, ამ ნაწარმოების ერთ-ერთ სტრიქონში ქართლის ფეოდალი არჩილი ამბობდა: „წავალ და გავმაგრდები გეღითსა და ქუთაისის ციხეში. ."
გეღუთის სასახლის პირველი მკვლევარი იყო შვეიცარიელი მოგზაური დებუა დე მონპერე, რომელმაც 1833 წელს შეიმუშავა გეგმა დანარჩენი ღირსშესანიშნაობის შესანარჩუნებლად და აღდგენისთვის. 1937 წელს ცნობილმა პროფესორებმა, არქიტექტორებმა და ფოტოგრაფებმა დაიწყეს გეგუთის შესწავლა. გათხრების დროს აღმოჩენილია 60-მდე არტეფაქტი (ისინი დაცულია საქართველოს ერთ-ერთ მუზეუმში).
1954-1962 წლებში გაიწმინდა სასახლის ნანგრევები და ჩატარდა აღდგენითი სამუშაოები.
საქართველოს ღირსშესანიშნაობები წარმოუდგენელ სიამოვნებას მიანიჭებს მშვენიერი ნივთების ყველაზე პრეტენზიულ მცოდნეებსაც კი, ამაში დარწმუნებული იყავით.
11 комментариев
შედით კომენტარის დასატოვებლად