საქართველოს საგუნდო სიმღერა-მრავალხმიანი სიმღერის თავისებურებანი ტრადიციულ ქართულ წარმოდგენაში.

მრავალფეროვანია საქართველოს მუსიკალური ფოლკლორი. სპექტაკლის გამორჩეული თვისებაა პოლიფონიური სიმღერა, რომელიც სათავეს იღებს ძველ დროში. სალამურის მილი არის მუსიკალური ინსტრუმენტი, რომელიც გამოჩნდა საქართველოს ტერიტორიაზე ჩვენი ეპოქის დაწყებამდე, მე -11 საუკუნეში

25 ოქტ, 2023

საქართველოს კულტურა და ხელოვნება

ანტონ ბერეჟკოვი

ნახეთ ვიდეო

გაიცანით საგუნდო სიმღერა საქართველოში ⬇️

შინაარსი

საგუნდო სიმღერა საქართველოში
ხალხური მუსიკა საქართველოში
ქართული ფოლკლორი მუსიკაში
საქართველოს ტრადიციული მუსიკალური ინსტრუმენტები

ქართველი ხალხის სულიერი კულტურის წარმოშობა საუკუნეების სიღრმეში იკარგება და მდიდარი ტრადიციები აქვს. ხალხური მუსიკა საქართველოში უნიკალური კულტურული მოვლენაა.

საქართველოს მუსიკალურ ფოლკლორს ქვეყნის სხვადასხვა რეგიონში აქვს თავისი გამორჩეული თვისებები.

Приглашаем для общения про Грузию

საგუნდო სიმღერა საქართველოში

ტომების საგუნდო სიმღერის შესახებ პირველი ნახსენები არდადეგების, სამხედრო კამპანიების ან სხვა ერთობლივი საქმიანობის დროს გვხვდება ძველი ბერძენი ისტორიკოსების ქსენოფონტისა და სტრაბონის ნაწერებში. საქართველოს გაქრისტიანების შემდეგ საგუნდო ხალხური სიმღერაც საეკლესიო გახდა. მეცნიერებმა წაიკითხეს X საუკუნით დათარიღებული საეკლესიო საგალობლების მუსიკალური ნოტები: ბერმა მ. მონდრეკილმა შეადგინა მათი სისტემატიზებული კოლექცია სპეციალური მუსიკალური აღნიშვნებით, რომლებიც განსხვავდება დასავლურისგან.

ქართული ხალხური მუსიკის დამახასიათებელი თვისებაა ვოკალური მრავალხმიანობა ან მრავალხმიანი სიმღერა – სამ ხმაში სიმღერის სპეციალური ვოკალური ტექნიკა. ისტორიულ წყაროებში არის ინფორმაცია ასეთი სიმღერის არსებობის შესახებ ჯერ კიდევ VIII საუკუნეში, თუმცა თავდაპირველად სიმღერები შესრულდა ორი ხმით. დროთა განმავლობაში ვოკალური ტექნიკა გაუმჯობესდა.

Хоровая капелла Гурама Курашвили в Тбилиси

ხალხური მუსიკა საქართველოში

ქართული მუსიკა ტონალურია, სავსეა გლუვი გადაფრენებით. საგუნდო შესრულების დროს მომღერლების ხმა ზოგჯერ შორდება ერთმანეთს, შემდეგ ისინი კვლავ ჰარმონიულად არიან დაკავშირებული. საზეიმო სიმღერები ემოციურია შესრულებაში და საეკლესიო საგალობლები უფრო მელოდიური, დამამშვიდებელია. აღსანიშნავია, რომ საგუნდო სიმღერა ძირითადად მამაკაცების ოკუპაციაა. შერეული გუნდები, რომელშიც არა მხოლოდ მამაკაცები, არამედ ქალებიც მღერიან, საკმაოდ იშვიათია, ძირითადად მინგრელიაში.

ყველაზე გამოხატული მრავალხმიანობა ისმის დასავლეთ საქართველოში, განსაკუთრებით გურიაში. საქართველოს აღმოსავლეთისთვის დამახასიათებელია მელოდიის ჩატარება სიტყვების გარეშე ერთ დაბალ ხმაში, რომელზეც სხვა, უმაღლესი ხმებია ზემოდან გადაფარებული, რაც საოცრად ლამაზ თანხმოვანს ქმნის. სვანეთის ტრადიციული სამხმიანი ხმა ხუთი ბგერის მასშტაბითაა აგებული.

ქართული ფოლკლორი მუსიკაში

ქართული ფოლკლორის სიმღერები შეიძლება დაიყოს ოთხ ტიპად-ეს არის შრომითი სიმღერები; რიტუალების, სმის, ცეკვის დროს შესრულებული სიმღერები.

XIX საუკუნეში გაჩნდა ქართული ხალხური მუსიკის ახალი ჟანრი, ე.წ. ქალაქური სიმღერა. ეს ჟანრი დაიბადა დასავლური მუსიკის გავლენის ქვეშ, რომელიც შეაღწია ქვეყანაში, რომელიც დაიწყო ტრადიციულ მრავალხმიანობასთან ერთად. ურბანული სიმღერა არის მარტივი შესრულება, ადვილად დასამახსოვრებელი, მღეროდა გიტარის ან ფორტეპიანოს თანხლებით.

საქართველოს ტრადიციული მუსიკალური ინსტრუმენტები

ქართული ხალხური მუსიკა ტრადიციული ხალხური საკრავების გარეშე ვერ იარსებებს. ყოველივე ამის შემდეგ, სიმღერები შესრულდა არა მხოლოდ" კაპელა", არამედ ინსტრუმენტული თანხლებით. საქართველოში უამრავი ხალხური საკრავია: სიმები და პერკუსია, ჩასაბერი საკრავები და კლავიშები. ისინი თამაშობდნენ სამსტრიქონიან ამოყრილ ფანდურზე (ლუტის ფორმის) და მის გაუმჯობესებულ ვერსიაზე - დაუთოვებულ ჩონგურზე. ასევე ფართოდ გამოიყენებოდა დოლი, ტყავით მჭიდროდ დაფარული პატარა ხის ცილინდრი და დაფდაპი, ტყავით დაფარული ხის ტამბური.

ქალაქ მცხეთის მახლობლად უძველესი არქეოლოგიური აღმოჩენაა სალამურის მილი, რომელიც დათარიღებულია ძვ. წ. XI-XII საუკუნეებით. ნაპოვნი მილი გედების ძვლისგან იყო დამზადებული. სალამურის ორი ტიპი არსებობს: ენობრივი და არა ენობრივი, რომლებიც განსხვავდება ფორმის, წარმოების მასალებისა და მოპოვებული ბგერების მიხედვით. როგორც წესი, ენობრივი სალამური დამზადებულია ლერწმისგან, ენა - ნაკლებად დამზადებულია გარგარის ხისგან. დასავლეთ საქართველოში გავრცელებულია მრავალლულიანი სალამური, ანუ დამზადებულია არა ერთი, არამედ ექვსი მილისაგან, რომელიც დაკავშირებულია სარტყელთან.

საქართველოს მუსიკალური ფოლკლორი მრავალფეროვანი და უნიკალურია, ჰყავს უამრავი თაყვანისმცემელი მთელს მსოფლიოში. 2001 წელს ქართული სიმღერა იუნესკომ ზეპირი არამატერიალური მემკვიდრეობის შედევრად აღიარა.

ქართული ხალხური მუსიკალური საკრავები

ფანდური

ჩონგური

აქციები

დაპდაპი

შესვლასტატიის შესაფასებლად.

სტატიის ავტორი

ანტონ ბერეჟკოვი

კეთილდღეობა MADLOBA-ს გვერდზე! მე ვარ ანტონ, და მე ვარ ამ პროექტის ლიდერი და ადმინისტრატორი. MADLOBA არის მეტი, ვიდრე მხოლოდ პროექტი; ეს არის ჩვენი ვნება და გზა, რომ გავუზიაროთ ჩვენი სიყვარული საქართველოსადმი მსოფლიოს.

ჩემი მისიაა დაეხმარება ყველას გაეცნოს საქართველოს კულტურის, ისტორიის, კულინარიის და, ალბათ, შეუდარებელი სტუმრობის საოცარ მხარეებს. მე ვარ პასუხისმგებელი კონტენტის შერჩევაზე და ორგანიზებაზე, რომელიც არ მხოლოდ ინფორმირებს, არამედ აღარისხებს, რათა გაუფრთხილდეს და გაიყვაროს ეს უნიკალუ…

განახლებულია: 2 წელი, 1 თვე წინ

39 კომენტარები

შედით კომენტარის დასატოვებლად

Გ
გუგაოქტომბერი, 26 კვირა
სტატია ძალიან საინტერესო იყო და განმარტავს ჩვენი ქვეყნის უნიკალურ მუსიკალურ მემკვიდრეობას. ყოველთვის სიამაყე მმატებს, როდესაც ვსწავლობ ჩვენს დატვირთულ ისტორიას და მრავალხმიან სიმღერების ტრადიციას. განსაკუთრებით მიყვარს, როგორ გამორჩეულია დასავლეთ და აღმოსავლეთ საქართველოს პოლიფონია. ასევე, ზუსტად ეს განასხვავებს ჩვენს კულტურას და ხდის მას მსოფლიო მემკვიდრეობის ნაწილად.
О
Олегოქტომბერი, 25 შაბათი
Какое значение имеет пентатоника в трёхголосии Сванетии? Чем она отличается от западногрузинской полифонии?
I
Ikeოქტომბერი, 22 ოთხშაბათი
The detailed description of Georgian folk music's rich history is truly fascinating. The ancient polyphonic singing style really caught my attention, especially how it has evolved over the centuries. It's impressive to learn about the three-part harmonies and the regional differences between styles in Western and Eastern Georgia. I find it particularly interesting that the genre adapted to include instruments like the guitar and piano in the 19th century. Recognizing the significance of Georgian songs with UNESCO's designation emphasizes their cultural importance. Overall, the article provided a great insight into the uniqueness and depth of Georgian folk music.
J
Jakeსექტემბერი, 24 ოთხშაბათი
The unique polyphonic singing of Georgian folk music, especially prominent in regions like Guria and Svaneti, is truly a captivating part of the country's cultural heritage.
Н
Николайსექტემბერი, 19 პარასკევი
Недавно слушал грузинское многоголосное пение на фестивале. Это что-то невероятное! Казалось, что звуки буквально оживают и наполняют пространство вокруг. Особенное впечатление произвела западногрузинская полифония. Интересно, как современные музыканты сохраняют такие традиции и приспосабливают их к современному миру.
Ნ
ნიკოლოზსექტემბერი, 10 ოთხშაბათი
ძველბერძენი ისტორიკოსების მოხსენიებული და XI საუკუნეს მჭიდროდ დაკავშირებული ქართული მრავალხმიანობა, განსაკუთრებით გამორჩეულია გურიაში, სადაც მათ სიმაღლეებზე სვარგებლობენ, ხოლო აღმოსავლეთით, ტრადიციული პენტატონიკა ქმნის უნიკალურ სამხმოვანებასა სვანეთში.
А
Антонაგვისტო, 24 კვირა
Грузинская народная музыка действительно впечатляет своими корнями и традициями. Узнал, что трёхголосие из Сванетии основывается на пентатонике, что добавляет уникальности. Понравилось, как древняя полифония вплетается в современность через городской музыкальный жанр. Признание ЮНЕСКО заслуженное.
S
Seanაგვისტო, 20 ოთხშაბათი
I found the relationship between polyphony in Western Georgia and Eastern Georgia fascinating. Could you elaborate on how the melodic approach in Eastern Georgia, with its low-leading voice and high-overlapping voices, differs from the polyphonic style seen in places like Guria?
Გ
გიორგიაგვისტო, 08 პარასკევი
მიყვარს, როგორ აერთიანებს ჩვენი მუსიკა ხასიათსა და ისტორიას. დავინტერესდი, რომელი სხვა რეგიონების პენტატონიკა არის სვანეთის მსგავსად გამოხატული? და რადგან გურული პולי-ფონია ასეთი უნიკალურია, იქნებ უფრო მეტი ინფორმაცია მოგვაწვდოთ მისი განვითარების პროცესზე? აგრეთვე მაინტერესებს, როგორ ურთიერთობს თანამედროვე ქალაქური სიმღერა და ტრადიციული მაღალხმოვნიანი ხალხური მუსიკა?
E
Eleneივლისი, 08 სამშაბათი
გაიხსენეთ, როგორია ის შეგრძნება, როდესაც ტრადიციული გურული პოლიფონიური სიმღერები ისმის. საინტერესოა, როგორ განვითარდა მრავალხმიანობა და ტექნიკა დროთა განმავლობაში? ვხვდები, რომ დასავლეთ და აღმოსავლეთ საქართველოშიც მრავალხმიანობის განსხვავებული ტექნიკებია, მაგრამ მაინც მაინტერესებს, რატომ დაინტერესდა UNESCO განსაკუთრებულად ქართულ ხალხურ მუსიკაზე?
Z
Zedივლისი, 08 სამშაბათი
I didn't know Georgian polyphony was recognized by UNESCO; now I'm curious to hear how the three voices sound together.
М
Михаилივლისი, 08 სამშაბათი
Интересно, как именно происходит процесс обучения многоголосому пению в Грузии? Существует ли какая-то особая методика, и преподаётся ли это в университетах или школах?
Y
yuriygeniusივნისი, 30 ორშაბათი
Интересно узнать, как полифоническое пение разных регионов Грузии отличается между собой, особенно в Сванетии с её пентатоникой.
Ა
ანაივნისი, 28 შაბათი
არსებობს კონკრეტული ხალხური სიმღერა, რომელიც განსაკუთრებულად გამოირჩევა პოლიფონიით ან სამხმოვანი ტექნიკით დასავლეთ საქართველოს ზოგიერთ რეგიონში? ამ რეგიონებში რა განსხვავებული ელემენტები შეიძლება ვიპოვოთ, რაც არ გვხვდება აღმოსავლეთ საქართველოს მუსიკალურ ტრადიციებში?
О
Олегივნისი, 09 ორშაბათი
Интересно узнать о роли женского вокала в грузинском многоголосии. Почему смешанные хоры встречаются так редко? Может ли это измениться с течением времени?
N
NadiaF0xივნისი, 02 ორშაბათი
It's fascinating how polyphonic singing became a part of Georgian church tradition after Christianization. I'm curious about the influence this blend of ancient polyphony and religious music has had on modern Georgian choral compositions. Are there specific modern genres or artists that showcase a continuation or evolution of this tradition?
W
Wayneმაისი, 26 ორშაბათი
I'm curious about the connection between Georgian folk music and Christian traditions. How did the transition from ancient polyphonic singing to its integration into church practices happen? Also, is the use of the guitar or piano in urban songs a recent development, or does it have deeper roots?
Е
Еленаაპრილი, 18 პარასკევი
Интересно узнать, как многоголосное пение повлияло на современную грузинскую музыку. Возможно, стоило бы подробнее рассказать о влиянии хорового пения на другие музыкальные жанры в Грузии.
E
Elvinaმარტი, 31 ორშაბათი
Грузинское хоровое пение – это что-то невероятное! Когда слышишь, как голоса переплетаются в сложной полифонии, кажется, что они рассказывают древнюю историю, передаваемую из поколения в поколение. Особенно впечатляет гурийский стиль «крима́нчи» с его импровизационными верхними голосами – кажется, будто звук сам летит в небо. Это не просто музыка, а живая душа народа, его эмоции, традиции и даже философия. Если когда-нибудь доведется услышать это исполнение вживую – это будет один из тех моментов, которые запомнятся навсегда.
О
Ольгаნოემბერი, 22 პარასკევი
Мне очень понравилась статья, в ней очень подробно разобраны особенности и культура грузинского пения. Подробно описаны и представлены на фотографиях национальные инструменты, без которых не существовало бы музыки. Удивительно, что сохранилась свирель-саламури, которой уже очень много лет.
V
viktoriadosmetovaივლისი, 01 ორშაბათი
Грузинское хоровое пение это то, что должен услышать каждый, кто хоть немного питает любовь к музыке.
Такого хорового исполнения я не слышала ни у одного народа!
И в целом, музыка Грузии это романтика, красота и жизнерадостность.
Q
q2zoffdaughter2301მაისი, 24 პარასკევი
Я не очень люблю застольные песни, но когда прочитала о церковном, мелодичном пении, то стало интересно. По моему мнению, музыкальное звучание может многое рассказать о жителях страны. Мне кажется, что в этом аспекте наши страны даже чем-то похожи. Это пение звучит дружно, завораживающе, с особой отдачей и душой. Настолько, что невозможно не проникнуться и не топнуть ногой в такт)
Е
Еленаმაისი, 24 პარასკევი
Музыкальный фольклор Грузии действительно разнообразен, и многоголосное пение, берящее начало в глубокой древности, является его отличительной чертой. Интересно также узнать о свирели саламури, музыкальном инструменте, появившемся на территории Грузии до начала нашей эры. Спасибо за увлекательный материал!
А
Аделинаაპრილი, 13 შაბათი
Статья прекрасно раскрывает богатство и разнообразие народной музыки Грузии. Она погружает в уникальную атмосферу этой культуры, предлагая читателям глубокое понимание её истории и значимости. Народные мелодии Грузии — это не просто музыка, это отражение души этой нации, её традиций и талантов. Статья приоткрывает завесу перед теми, кто хочет погрузиться в мир грузинской музыкальной культуры, и вдохновляет на её дальнейшее изучение и погружение.
К
Клараაპრილი, 05 პარასკევი
Не только грузинское пение, но и сама музыка идет из души, а инструменты создают такие звуки, что заставляют сердце замирать. Эта статья прекрасно передает величие и красоту народной музыки Грузии. С каждой нотой она рассказывает историю этой удивительной страны, ее традициях и культурном наследии. Такое исполнение погружает в атмосферу вековой истории и глубокой связи с природой.
A
annushka.kvasovaიანვარი, 11 ხუთშაბათი
О грузинских музыкальных инструментах Пандури, Чонгури, Доли и Дапдапи прочитала сейчас впервые, надо будет запомнить и послушать их звучание, хорошо что это и в интернете можно сделать. Удивительно, что в Грузии в хоре состоят в основном мужчины, вообще голоса у мужчин, когда поют хором, звучат очень красиво и гармонично. Национальная музыка в Грузии очень мелодичная, особенная, неповторимая. Я рада, что прочитала эту статью)
J
joydog2018ნოემბერი, 26 კვირა
Обожаю грузинские поющие ансамбли! Грузия славится своими голосами! Особенно мужчины имеют бархатный, будто добрый и тëплый голос. Женщины тоже не уступают им) Если слышу пение грузинского хора, то невольно думаешь о сплочëнности и мужественности народа, о его доброте и заботе о ближнем. Ну не знаю, по крайней мере, у меня так. И игра на музыкальных инструментах, особенно на исконно грузинских, - это просто чудо!
A
nastenkakrutikნოემბერი, 10 პარასკევი
საქართველოს გიდი, ექსპერტი
Когда поют Грузины – это просто бальзам на душу. Красивые мужчины, в красивой одежде и с великолепными голосами. Слушая, как Грузины поют, хором ты полностью растворяешься в этом пении, не думаешь ни о чем. На душе спокойно и легко. Такое ощущение как будто ты находишься не в концертном зале, а где в горах. Вот такие воспоминания возникают у меня в голове, когда я вспоминаю о своем походе на концерт Грузинского хора.
Y
yshorts0.078ივნისი, 26 ორშაბათი
Всегда интересовалась музыкой и народной музыкой разных народов. Народная музыка Грузии - это настоящее сокровище, которое пронизано глубокими эмоциями и богатой историей. Это музыка, которая рождается из сердец грузинского народа и передает его духовное богатство.
Грузинская народная музыка отличается уникальным звучанием и мелодичностью. Она переплетает в себе разнообразные музыкальные стили, отражая разнообразие регионов и традиций Грузии.
1
А
Аняმაისი, 22 ორშაბათი
Я как то смотрела передачу про путешествия, выпуск был про Грузию. И там ведущий встречался как раз с мужским хором. Сказать, что я впечатлена - ничего не сказать. Такого многоголосия акапелла я не слышала! Такое исполнение полностью заслуживает быть признанным нематериальным устным наследием ЮНЕСКО. Надо посмотреть еще ролики на ютубе. Насладится музыкой, до мурашек!
Н
Надеждаმაისი, 12 პარასკევი
Хор мужских голосов в принципе будет звучать так, что дух перехватит. Когда же этот хор исполняет аутентичные фольклорные композиции - в них всплывает и глубина прошедших веков, и память о предках, и радость жизни... Интересно, что выраженного распространения женского пения в Грузии нет. Думаю, дело не в том, что женщины менее талантливы, но почему же тогда?
B
bikteeva94იანვარი, 09 ორშაბათი
Музыкальный фольклор Грузии в разных регионах страны отличается некоторыми моментами. Прочитав эту статью, я открыла для себя много чего интересного. Весь музыкальный фольклор делится на четыре вида: трудовые, песни, исполняемые во время обрядов, застольные, плясовые. Но вживую никогда не удавалось услышать.
O
olya.loginova.05დეკემბერი, 17 შაბათი
Народная музыка в Грузии очень красивая. Особенно мне нравится очень хоровое пение, когда голоса сливают в один прекрасный и утонченный голос! Звучит это очень волшебно. Особое внимание заслуживаю музыкальные народные инструменты. Мне очень нравится смотреть видео, где исполняют произведения на народных музыкальных инструментах Грузии.
S
straliyaდეკემბერი, 07 ოთხშაბათი
Грузинское пение известно во всем мире. Многоголосное пение по праву признано ЮНЕСКО нематериальным наследием. Национальные песни без музыкального сопровождения - это отдельный вид искусства, голоса как будто разливаются над горами Грузии и зачаровывают. Народные музыкальные инструменты (пандури, чонгури, доли, дапдапи) имеют интересное и уникальное звучание.
N
nataliaivanova0612ოქტომბერი, 18 სამშაბათი
История хорового пения в Грузии имеет очень глубокие корни. Традиции хорового пения передаются из поколения в поколение. Да так хорошо передаётся, что аж стало признанным шедевром устного нематериального наследия. Во как!!! Грузинско хоровое пение, на мой взгляд, уникальная вещь, чарующая слух.
G
guralyukvladimirოქტომბერი, 04 სამშაბათი
Грузинское известно во всём мире. В 2001 году грузинская песня признана ЮНЕСКО шедевром устного нематериального наследия. Отличительной чертой грузинской народной музыки является вокальная полифония - особая голосовая техника пения на три голоса. Первые упоминания о хоровом пении племен встречаются еще в трудах древнегреческих историков Ксенофонта и Страбона. После принятия христианства, грузинское хоровое народное пение стало еще и церковным.
В
Викторияოქტომბერი, 02 კვირა
Грузия славится своими прекрасными талантами! А песни в Грузии определённо заслуживают отдельное место в моём сердце. Весь народ здесь очень добрый и дружный. Свою теплоту и заботу они передают через песни. Когда я слушаю их прелестные голоса у меня захватывает дух. Особенно мне нравится слушать их на различных мероприятиях, так ты полностью вникаешь в сказочную грузинскую атмосферу.
V
vponomareva383სექტემბერი, 11 კვირა
Круто, что в Грузии очень развито творчество. Даже не могла подумать, что в Грузии еще и хоровое пение развито)) Мне очень запомнились костюмы, они такие яркие, знатные. Также очень рада, что в этих труппах есть девушки, и они поют на равных с мужчинами. Хотелось бы попасть на какой-нибудь концерт.
В
Владаოქტომბერი, 27 ოთხშაბათი
Мужской хор сам по себе вызывает очень приятные чувства. А когда это хор грузинских горячих мужчин, мечта любой девушки. Переливы голосов, наложение одного голоса на другой. Таким искусством владеет далеко не каждый народ. И хорошо то, что женщин не обделяют, а поют вместе с ними. Нужно отдать должное людям, которые сохраняют все традиции исполнения.