სამცხე-ჯავახეთი

სამცხე-ჯავახეთის ადგილობრივი სამზარეულო ნამდვილი გასტრონომიული აღმოჩენაა. განსაკუთრებული ყურადღება უნდა მიექცეს მესხურ პურს (სომონი, კაკალა, უხა), თუთის უნიკალურ ჩურჩხელას და ტყლაპს (ხილის ბრტყელტუჩა). რეგიონი ცნობილია რძის პროდუქტებით და ხორცის კერძებით, რომელთა შორის გამოირჩევა ტენილი ქველი — ნაზი ჩეჩილი ყველი მწიფდება კრემში. ასევე შეგიძლიათ სცადოთ ლოკოკინები სამცხე-ჯავახეთში, რომელიც უნიკალურია საქართველოსთვის. რეგიონის ღვინის ინდუსტრია განსაკუთრებულ ყურადღებას იმსახურებს, რადგან ყურძენი აქ იზრდება ზღვის დონიდან 900-1700 მეტრის სიმაღლეზე, ქმნის სპეციალურ ღვინოებს.

სახელი სამცხე ასოცირდება სამხრეთ ქართველ მესხის ტომთან, საიდანაც სათავეს იღებს სახელი "სამცხე". ამ რეგიონის უძველესი ცენტრებია ოძრე და აწყური. XVI საუკუნეში სამცხე თურქეთმა დაიპყრო, ხოლო 1828-1829 წლებში ტერიტორიის ნაწილი საქართველოს დაუბრუნდა, ხოლო სხვა ტერიტორიები თურქეთის კონტროლის ქვეშ დარჩა.

სახელი ჯავახეთი პირველად მოიხსენიება მეფე არგიშტი I-ის ურარტულ წარწერებში, როგორც "ზაბახი". ეს სახელი ასახავს რეგიონის უძველეს მოსახლეობას-ჯავახებს ან ზააბახებს.

სამცხე-ჯავახეთი საქართველოს სამხრეთ რეგიონია, რომელიც სომხეთსა და თურქეთს ესაზღვრება. ადმინისტრაციული ცენტრი ახალციხეა. რეგიონი მოიცავს სამცხე, ჯავახეთისა და თორის ისტორიულ-გეოგრაფიულ პროვინციებს და შედგება ექვსი მუნიციპალიტეტისგან: ახალციხე, ადიგენი, ასპინძა, ახალქალაქი, ბორჯომი და ნინოწმინდა. სამცხე-ჯავახეთი განთქმულია თავისი მრავალფეროვანი ბუნებრივი ლანდშაფტებით, მათ შორის ვულკანური რელიეფებითა და უამრავი ტბებით, როგორიცაა ფარავანი და საგამო. აქ, გრილი ზაფხული და თოვლიანი ზამთარი ქმნის უნიკალურ კლიმატს რეგიონისთვის.