რომელი სამონასტრო კომპლექსების მონახულება ღირს პირველ რიგში საქართველოში? სამთავროს და შიომღვიმის ტაძრები.
სამთავროს სამონასტრო კომპლექსი შედგება დიდი ტაძრისგან, ეკლესიისგან, სამრეკლოსგან, გალავნისგან, კოშკისგან და სხვა. დიდი კათედრალი დიდი ნაგებობაა, სხვადასხვა მხარეს გარე შენობებით. შიომღვიმის სამონასტრო კომპლექსი ერთ-ერთი ღირსშესანიშნავი კულტურული ადგილია საქართველოში. ეს კომპლექსი მოიცავს გუმბათოვან ეკლესიას, ზედა ეკლესიას, სატრაპეზოს და სამლოცველოს
XI საუკუნის სამთავრო-სამონასტრო კომპლექსი, მდებარეობს ცენტრში მცხეთა.მონასტერი შედგება დიდი საეპისკოპოსო ტაძრისგან, წმინდა ნინოს ეკლესიისგან, სამრეკლოსგან, გალავნისგან, კოშკისგან და მოგვიანებით აშენებული საცხოვრებელი და საოფისე შენობებისგან.
ისტორიული წყაროების მიხედვით, აქ vi-VIII საუკუნეებში მდებარეობდა ზრისმთავარი ქართლის რეზიდენცია, აქედან გამომდინარე სახელწოდება სამთავრო. აქ ცხოვრობდა ნინო, რომელიც საქართველოში ქრისტიანობის საქადაგებლად ჩამოვიდა. ამჟამადსამთავრო მონასტერია.
დიდი ტაძარი არის დიდი ჯვარი გუმბათოვანი სტრუქტურა (27x23 მ.) გაფართოებით სამხრეთ, ჩრდილოეთ და დასავლეთ მხარეს. 1283 წელს მიწისძვრის შედეგად გუმბათი ჩამოინგრა, რომელიც xiii-XIV საუკუნეების მიჯნაზე აღდგა. XVII საუკუნის ბოლოს, XIX საუკუნის მეორე ნახევარში და 1974 წელს ტაძარი გადაიხურა. სამხრეთ-დასავლეთ კუთხეში საქართველოს პირველი ქრისტიანი მეფის, მირიანისა და დედოფალ ნანას საფლავებია. საფლავის ძეგლი xix საუკუნეში გარემონტდა . ტაძრის ნახატები XVII საუკუნეს მიეკუთვნება .
წმინდა ნინოს ეკლესია არის პატარა (6. 2x3.9 მ.) გუმბათოვანი ნაგებობა და მდებარეობს დიდი ტაძრის აღმოსავლეთით. იგი აშენდა მეფე მირიანის მიერ მაყვლის ბუჩქების ადგილზე, სადაც თავდაპირველად წმინდა ნინო გაჩერდა. ეკლესიის ინტერიერის ფრესკები ასახავს ცალკეულ მომენტებს წმინდა ნინოს ცხოვრებიდან და სხვა საგნებს. ნახატები პრიმიტიულია და გვიანდელ პერიოდს მიეკუთვნება. სამსართულიანი სამრეკლო (4.7x5.8 მ.), რომელიც მდებარეობს ტაძრის ჩრდილო-დასავლეთით ოცი მეტრით ამაღლებულ გორაზე, აშენდა XV-XVI საუკუნეში. კარგად გაჭრილი მოყვითალო-ცისფერი ქვიშაქვის კვადრატების. გალავნიდან დარჩა მხოლოდ დაზიანებული ცილინდრული კოშკი, რომელიც ეზოს სამხრეთ-დასავლეთ კუთხეში მდებარეობს და xviii საუკუნეში აშენდა (ეს კოშკი ამჟამად მონასტრის საერთო საცხოვრებელია). არსებული ციხის კედელი XIX საუკუნით თარიღდება .
სამონასტრო კომპლექსი შიომღვიმე - ფეოდალურ პერიოდში საქართველოს ერთ-ერთი ღირსშესანიშნავი რელიგიური და კულტურული ცენტრი. ის 40 კმ-ის დაშორებით მდებარეობს. თბილისიდან, მცხეთის რაიონში, მტკვრის მარცხენა სანაპიროზე. იგი დაარსდა ერთ-ერთი სირიელი წმინდა მამის, შიოს მიერ VI საუკუნის II ნახევარში. ლეგენდის თანახმად, შიომ სიცოცხლის ბოლო წლები ბნელ და ღრმა გამოქვაბულში გაატარა და მისი გარდაცვალების შემდეგ იგი აქ დაკრძალეს, მისი ნების შესაბამისად. სწორედ აქედან წარმოიშვა სახელი "შიოს მგვიმე" - ("შიოს მღვიმე"). შიომღვიმში მისი საფლავი სალოცავად ემსახურება.
შიომღვიმის სამონასტრო კომპლექსში შედის: იოანე ნათლისმცემლის გუმბათოვანი ეკლესია (VI საუკუნის შუა წლები), ზედა ეკლესია (XI-XII საუკუნეები), სატრაპეზო (XII საუკუნე) და ეკლესიის მახლობლად მდებარე სამლოცველო (XII საუკუნე). მონასტერს წყალი სოფელ შალტბიდან მიეწოდებოდა. შიომღვიმე ძველი საქართველოს კულტურისა და განმანათლებლობის ცენტრი იყო. შიომღვიმის ბიბლიოთეკაში ქართული ხელნაწერების მდიდარი ფონდი იყო. მონასტრები თბილისში სავაჭრო მაღაზიებს ფლობდნენ. მონასტრის ტერიტორიაზე სპეციალურად გასაყიდად გამოიყვანეს პირუტყვი. ასევე იყო სასამართლო (დაუსრულებელი). მონასტერი გადასახადებს ეპარქიასა და სახელმწიფოს შეღავათიან საფუძველზე უხდიდა.
VI ს-დან XII საუკუნის დასაწყისამდე პერიოდში მონასტერი პატრიარქ კათალიკოსის უშუალო მფარველობის ქვეშ იმყოფებოდა და დავით აღმაშენებელმა მონასტერი ქართველი მეფეების საკუთრებად აქცია. XIII-XVIII ბბ. შიომღვიმის პოლიტიკური და ეკონომიკური მდგომარეობა კლებულობს. XIX-XX საუკუნეებში. შიომღვიმე საფუძვლიანად განახლდა.
15 комментариев
შედით კომენტარის დასატოვებლად