
მცირე სახლ-მუზეუმები საქართველოში. რაფაელ ერისთავის სახლ-მუზეუმი.
რაფაელ ერისთავის სახლ-მუზეუმი მდებარეობს პოეტის მამის საცხოვრებელ სახლში. ამ მუზეუმში დაცულია მდიდარი ექსპონატები: სხვადასხვა პუბლიკაციები, საოჯახო ფოტოალბომი, ოჯახის საყოფაცხოვრებო ნივთები, მაგიდა, გულმკერდი, სხვადასხვა ქართველი მხატვრის ნახატები და მრავალი სხვა.
მისამართი: ახმეტა, სოფელი ქისტაური
მუზეუმი მდებარეობს მე-18 საუკუნის ბოლოს აშენებულ პოეტის მამის სახლში. მუზეუმში განთავსებულია ქართველი პოეტის, დრამატურგის და პუბლიცისტი რაფაელ ერისთავის (1824-1901) ცხოვრებასა და მოღვაწეობასთან დაკავშირებული მასალები: სხვადასხვა პერიოდის პუბლიკაციები, უნიკალური ფოტოალბომი, მემორიალური საყოფაცხოვრებო ნივთები (საწერი მაგიდა, კლავესინი, ხალიჩები, ზარდახშა, ჭურჭელი, ქართველი კლასიკოსების ნახატები და ა.შ.).
რ.ერისთავმა ბავშვობა და ცხოვრების საუკეთესო წლები გაატარა სოფელ ქისტაურში კახეთი. რაფაელის მამამ შვილი აბატს მისცა აღსაზრდელადშუამთის მონასტერი ფილადელფოს კიკნაძეს. ერთი წლის შემდეგ ფილადელფუსი დააპატიმრეს 1832 წლის შეთქმულებაში მონაწილეობისთვის. 1833 წელს რაფაელის მშობლებმა ის სასწავლებლად გორში წაიყვანეს. 1836 წლიდან რაფაელი ცხოვრობდა თბილისში, სადაც 1845 წელს წარმატებით დაამთავრა საშუალო სკოლა. რ.ერისთავმა საჭიროების გამო სწავლა ვერ გააგრძელა და 1847 წლიდან დაიწყო მთარგმნელობით, ხოლო თუშ-ფშავ-ხევსურეთში. 1849 წელს გადაიყვანეს სამუშაოდ ამიერკავკასიის მთავარი ადმინისტრაციის განყოფილებაში, სადაც 1851 წელს დაინიშნა ოფისის უფროსის თანაშემწედ.
1852 წელს გამოქვეყნდა ახალგაზრდა პოეტის პირველი ლექსები „ინსტრუქცია“ და „ყვავილი“, იგი აქტიურად თანამშრომლობდა გაზეთ „კავკაზთან“. გაზეთის ფურცლებზე გამოქვეყნდა მისი მიმოხილვები, ეთნოგრაფიული და ისტორიული წერილები.
რაფაელ ერისთავი სიცოცხლის ბოლო წლებამდე განაგრძობდა შემოქმედებით მოღვაწეობას. სიცოცხლის ბოლო წლებში მუშაობდა ოპერის ნუგზარის ლიბრეტოზე, რომელიც დაუმთავრებელი დარჩა. 1901 წლის იანვარში ერისთავის ჯანმრთელობა გაუარესდა და ერთი თვის შემდეგ 77 წლის ასაკში გარდაიცვალა. თელავიდან პოეტის ნეშტი სოფელ ქისტაურში გადაასვენეს. 1911 წელს აკაკი წერეთელმა სოფელ ქისტაურში რაფაელ ერისთავის საფლავი მოინახულა და პანაშვიდი მოაწყო. 1938 წელს რაფაელ ერისთავის ცხედარი ეზოში გადაასვენესთელავის მუზეუმი ისტორია და ეთნოგრაფია, ხოლო მისი გარდაცვალებიდან 50 წლის შემდეგ (1951 წელს) გაიხსნა პოეტის სახლ-მუზეუმი.
რაფაელ ერისთავის სახლ-მუზეუმი - эეს არის უნიკალური ადგილი, სადაც შეგიძლიათ გაეცნოთ გამოჩენილი ქართველი პოეტის, დრამატურგის და პუბლიცისტი რაფაელ ერისთავის ცხოვრებასა და მოღვაწეობას. მუზეუმი მდებარეობს საქართველოს კახეთის რაიონის სოფელ ქისტაურში, მე-18 საუკუნის ბოლოს აშენებულ პოეტის მამის სახლში. აქ შეგიძლიათ იხილოთ სხვადასხვა გამოცემები, უნიკალური ფოტოალბომი, მემორიალური საყოფაცხოვრებო ნივთები, მათ შორის მაგიდა, კლავესინი, ხალიჩები, ზარდახშა, კერძები, ქართველი კლასიკოსების ნახატები და პოეტის ცხოვრებასა და მოღვაწეობასთან დაკავშირებული სხვა მასალები.
რაფაელ ერისთავი დაიბადა 1824 წელს კახეთში, სოფელ ქისტაურში. რაფაელის მამა დიდგვაროვანი ოჯახის წევრი იყო, დედა კი ღარიბი დიდგვაროვანის ქალიშვილი. რაფაელს მშობლებმა ჩაუნერგეს მას მეცნიერების, ლიტერატურისა და ხელოვნების სიყვარული და პატარა ასაკში მან დაიწყო თავისი ნიჭის და პოეზიისადმი ინტერესის გამოვლენა. 1845 წელს რაფაელმა თბილისში დაამთავრა საშუალო სკოლა და დაიწყო მუშაობა თარჯიმნად, შემდეგ კი დაინიშნა ამიერკავკასიის მთავარი ადმინისტრაციის აპარატის უფროსის თანაშემწედ.
1852 წელს რაფაელმა გამოაქვეყნა თავისი პირველი ლექსები, რომლებმაც ყურადღება მიიპყრო მის ნიჭზე. მალევე დაიწყო აქტიური თანამშრომლობა გაზეთ „კავკაზთან“, აქვეყნებდა მის მიმოხილვებს, ეთნოგრაფიულ და ისტორიულ წერილებს. რაფაელ ერისთავი თავის ნამუშევრებში გამოხატავდა სიყვარულს მშობლიური მიწის, ხალხისა და მისი ისტორიის მიმართ, ასევე ასახავდა თავისი დროის სოციალურ და პოლიტიკურ პრობლემებს.
რაფაელ ერისთავი სიცოცხლის ბოლო დღეებამდე განაგრძობდა შემოქმედებით მოღვაწეობას. მუშაობდა ოპერის ნუგზარის ლიბრეტოზე, რომელიც არ დასრულებულა 1901 წელს მისი გარდაცვალების გამო.
რაფაელ ერისთავმა დიდი მემკვიდრეობა დატოვა ქართულ ლიტერატურასა და კულტურაში. ის იყო ერთ-ერთი პირველი ქართველი მწერალი, რომელმაც თავისი ნაწარმოებების შესაქმნელად გამოიყენა ქართული ენა და უდიდესი იყო მისი წვლილი ქართული ლიტერატურის განვითარებაში. მისი პოეზია ხელს უწყობდა ეროვნულ იდეალებსა და სამშობლოს სიყვარულს.
დღეს საქართველოში ბევრი დაწესებულება და ორგანიზაცია ატარებს რაფაელ ერისთავის სახელს. მაგალითად, მის სახელს ატარებს საქართველოს ეროვნული ბიბლიოთეკა, ერისთავის სახელს ატარებს ქუჩები, სკოლები და სხვა საჯარო დაწესებულებები.
რაფაელ ერისთავის სახლ-მუზეუმი სოფელ ქისტაურში ერთ-ერთ ყველაზე პოპულარულ ადგილად იქცა ტურისტებისთვის, რომელთაც სურთ გაეცნონ მწერლის ცხოვრებასა და მოღვაწეობას. აქ შეგიძლიათ გაიგოთ მისი ადრეული ცხოვრების შესახებ, ნახოთ მისი პირადი ნივთები და საყოფაცხოვრებო ნივთები, შეისწავლოთ მისი სამუშაო და შეხვდეთ მის ოჯახს.
გარდა ამისა, თელავის ისტორიისა და ეთნოგრაფიის მუზეუმში, სადაც რაფაელ ერისთავის ნეშტი ხელახლა დაკრძალეს, დაცულია საქართველოს ისტორიასა და კულტურასთან დაკავშირებული ნივთების უფრო ფართო კოლექცია. მასში დაცულია უძველესი ხელნაწერების, ხატების, სამკაულების, ქსოვილებისა და სხვა ნივთების ძვირფასი კოლექციები.
გარდა ამისა, საქართველოს მასშტაბით არის მრავალი სხვა მუზეუმი და გალერეა, რომელიც ეძღვნება ქვეყნის ისტორიასა და კულტურას, სადაც შეგიძლიათ გაიგოთ მეტი საქართველოს მდიდარი და მრავალმხრივი კულტურის შესახებ. ერთ-ერთი ასეთი მუზეუმია შალვა ამონაშვილის სახელობის სახვითი ხელოვნების სახელმწიფო მუზეუმი თბილისში, რომელიც არის ყველაზე დიდი სამხატვრო გალერეა საქართველოში. გამოფენილია მრავალი ექსპონატი, მათ შორის ფერწერა, ქანდაკება, გრაფიკა და გამოყენებითი ხელოვნება.
რაფაელ ერისთავის სახლ-მუზეუმი არა მხოლოდ ის ადგილია, სადაც შეგიძლიათ გაეცნოთ გამოჩენილი ქართველი პოეტის მდიდარ ისტორიას და შემოქმედებას, არამედ სადაც შეიგრძნობთ მე-19-20 საუკუნეების საქართველოში ცხოვრების სულს და კულტურას. გარდა ამისა, მუზეუმი საშუალებას გაძლევთ ჩაიძიროთ იმდროინდელი ქართული სახლის ატმოსფეროში, ნახოთ იმ ეპოქის იშვიათი და საინტერესო საყოფაცხოვრებო ნივთები და ხელოვნება და დატკბეთ ქართველი მხატვრების ნახატების სილამაზით.
საინტერესოა, რომ რაფაელ ერისთავი არა მხოლოდ ცნობილი მწერალი, არამედ მუსიკის მცოდნეც იყო. მას ჰქონდა ღრმა ცოდნა მუსიკის თეორიისა და ხელოვნების შესახებ და წერდა მუსიკას თავისი ნამუშევრებისთვის. მის ლექსებს ხშირად იყენებდნენ სიმღერებში, მის დრამებს ხშირად ასრულებდნენ სცენაზე ცოცხალი მუსიკით.
გარდა ამისა, რაფაელ ერისთავი იყო ერთ-ერთი პირველი ქართველი ჟურნალისტი და პუბლიცისტი. თანამშრომლობდა თავისი დროის ბევრ ცნობილ გაზეთთან და აქტიურად წერდა სოციალურ და პოლიტიკურ სტატიებს. მის შემოქმედებაში ასახულია თავისუფლებისა და ეროვნული იდენტობის თემები, რომლებიც განსაკუთრებით აქტუალური იყო საქართველოს დამოუკიდებლობისთვის ბრძოლის ეპოქაში.
საინტერესოა, რომ რაფაელ ერისთავის ცხოვრებამ და მოღვაწეობამ მრავალი თანამედროვე ქართველი მწერალი და პოეტი შთააგონა. მისი პოეტური ენა, სტილი და თემები დღესაც აქტუალური რჩება, რაც გავლენას ახდენს თანამედროვე ქართულ ლიტერატურასა და ხელოვნებაზე.
ამგვარად, რაფაელ ერისთავის სახლ-მუზეუმი არა მხოლოდ ქართული კულტურისა და ხელოვნების ძეგლია, არამედ ადგილი, სადაც შეგიძლიათ გაეცნოთ ამ ქვეყნის ისტორიას და კულტურას, ჩაიძიროთ ცხოვრების ატმოსფეროში მე-19-20 საუკუნეების ქართულ სახლში და დატკბეთ არა მხოლოდ რაფაელ ერისთავის, არამედ სხვა ნიჭიერი მხატვრების მიერ შექმნილი ხელოვნების ნიმუშების სილამაზით.
რაფაელ ერისთავის სახლ-მუზეუმში დამთვალიერებელს შეუძლია იხილოს თავად რაფაელ ერისთავის, მისი ძმის ნიკოლოზის, ასევე ამავე პერიოდში მოღვაწე სხვა მხატვრების ნამუშევრები. აქ ნახავთ ულამაზეს პორტრეტებს, პეიზაჟებს, ნატურმორტებს და ხელოვნების სხვა ნიმუშებს, რომლებიც საშუალებას გაძლევთ შეიგრძნოთ იმ დროისა და ადგილის სული.
გარდა ამისა, სახლ-მუზეუმი გთავაზობთ ექსკურსიებს, სადაც გაეცნობით სახლის ისტორიას, რაფაელ ერისთავისა და მისი ოჯახის ცხოვრებას, იმდროინდელი ქართული კულტურის ტრადიციებსა და წეს-ჩვეულებებს.
ზოგადად, რაფაელ ერისთავის სახლ-მუზეუმის მონახულება არა მხოლოდ ხელოვნების ნიმუშების სილამაზით დატკბობის, არამედ საქართველოსა და მისი კულტურის შესახებ მეტის გაცნობის საშუალებაა. ეს ის ადგილია, რომელიც ნათელ შთაბეჭდილებებს დაგიტოვებთ და შესაძლებლობას მოგცემთ ჩაიძიროთ ცხოვრების ატმოსფეროში მე-19-20 საუკუნეების ქართულ სახლში.
--------------------------
გეპატიჟებით დატოვოთ კომენტარები და დასვათ შეკითხვები ჩვენი სტატიების ქვემოთ. თქვენი მოსაზრებები და იდეები ჩვენთვის მნიშვნელოვანია და ჩვენ სიამოვნებით განვიხილავთ მათ თქვენთან ერთად.
30 კომენტარები
შედით კომენტარის დასატოვებლად
Было бы интересно посмотреть на предметы принадлежащие ему: фотоальбом, письменный рабочий стол, различные принадлежности.
Им была создана поэтическая школа, о таких людях можно писать много...
Пятидесятилетие литературной деятельности Эристави отмечалось торжественно в Тбилиси в 1895 г. и стало признанием для всей Грузии.
В Доме- музее грузинского поэта представлены его произведения, старинная мебель, картины и т.д., что при посещении музея дает нам возможность окунуться в жизнь поэта. Я бы посоветовала, музей Эристави для посещения и время припровождения на отдыхе.