დედობის რწმენა და ბედნიერება: ქართული დღესასწაული წაჩხურობა, რომელიც ახარებს ახალგაზრდა ოჯახებს

დედობა არის ძვირფასი და ენით აუწერელი გრძნობა, რომელსაც ზოგი ბედნიერი ქალი განიცდის, ზოგი კი, სამწუხაროდ, მოკლებულია ამ სიხარულს. არის თუ არა პასუხი კითხვაზე ასეთი უსამართლობის მიზეზების შესახებ? ქრისტიანულ მორალში ისინი ასწავლიან ბედს შეეგუონ, მაგრამ როგორ შეეგუონ თქვენს პატარას ჩახუტების სურვილს, იმღერონ იავნანა და იზრუნონ მასზე, განსაკუთრებით მაშინ, როდესაც მედიცინა ვერ ეხმარება?

მიუხედავად ამისა, ადამიანის რწმენა სასწაულებს ახდენს და იმედს იძლევა. მართლმადიდებელი ქრისტიანები მთელი ქვეყნის მასშტაბით მოდიან მთავარანგელოზის ეკლესია, მარტვილში, სოფელ წაჩხურთან (წაჩხური).

ამ ადგილას ყოველ ხუთშაბათს აღდგომის კვირა ტრადიციული ცაჩჰურობის ფესტივალი ტარდება. ამ დღეს მთელი საქართველოდან უშვილო მეუღლეები იკრიბებიანანდრია პირველწოდებულის სახელობის ეკლესია, ისინი ლოცვებს სთავაზობენ და საჩუქრებს ტოვებენ ყველაზე სანუკვარი სურვილის ასრულების იმედით – გახდნენ მშობლები..

დღესასწაულზე ასევე მოდიან ისინი, ვინც უკვე გახდნენ მშობელი წაჩურობაში წინა ვიზიტების შემდეგ. ყველა მათგანს თან მოაქვს ტრადიციული ქართული აკვანი (aquani). ზოგი მოდის ნაკურთხი აკვანების ასაღებად,ზოგი კი ახალი უშვილო წყვილებისთვის. ამ დღესასწაულზე ტაძრის სამჯერ მონახულება წინაპირობად ითვლება, რათა განიცადოთ დედობისა და მამობის ბედნიერება.

ცაჩჰურობას ცერემონია არის მაგალითი იმისა, თუ როგორ ეხმარება რწმენა და ტრადიციები ადამიანებს გაუმკლავდნენ ცხოვრების სირთულეებს და სასწაულის იმედი აქვთ. საზოგადოების მხარდაჭერა, რომელიც აერთიანებს მის ძალისხმევას და ლოცვებს ახალგაზრდა ოჯახების ბედნიერებისთვის, უაღრესად მნიშვნელოვანია.

უძველესი ლეგენდის თანახმად, ანდრია პირველწოდებულმა, იესო ქრისტეს ერთ-ერთმა მოციქულმა, ქვის ჯვარი აღმართა იმ ადგილას, სადაც მოგვიანებით ეკლესია აშენდა. ეს მოხდა სამეგრელოდან სვანეთში მოგზაურობის დროს. VIII საუკუნეში ჯვრის ადგილზე გამოჩნდა ეკლესია, რომელიც განადგურდა და აღდგა XVIII საუკუნეში. ამრიგად, წაჩურის ეკლესიამ მიაღწია ჩვენს დღეებს.

ეკლესია მდებარეობს გორაზე და მასთან მისასვლელად, თქვენ უნდა გაიაროთ შვიდი კილომეტრი სოფლის ცენტრიდან. მომლოცველები ფეხით გასწვრივ ქვეყნის გზას, რომელიც იზრდება.

დღესასწაულის წინა დღეს, ჩვეულებრივ, წვიმს და ხალხი ტალახში დადის ტერფებამდე. მანქანით ასვლა შესაძლებელია, მაგრამ რთულია გზაზე მომლოცველთა დიდი რაოდენობის გამო.

მეზობელი სოფლების მაცხოვრებლებისთვის ეს დიდი მოვლენაა და ისინი ცდილობენ ტრადიციების შენარჩუნებას სტუმრებისა და მომლოცველებისთვის დღესასწაულების მომზადებით. ხალხი ცოცვას გამთენიისას იწყებს, რომ დაიჭირონ დილის მსახურება ტაძარში. ზოგი წინა დღეს იზრდება, რომ ღამე მთებში გაატაროს.

ტაძრისკენ მიმავალ გზაზე საოცარი რამ ხდება: უცნობები უფრო ახლოს ხდებიან, იწყებენ კომუნიკაციას, თითქოს დიდი ხანია იცნობენ ერთმანეთს. ამ მომენტში, როგორც ჩანს, სხვა არაფერი აქვს მნიშვნელობა და მოვლენები აქ და ახლა ხდება მთავარი.

ასვლისას იხსნება ჯადოსნური ლანდშაფტი: მწვანე ხეობა, გრაგნილი გზა და მომლოცველები ნელა მოძრაობენ ზემოთ. Oncoming მოგზაურებს ზოგჯერ დაეწიოს ერთმანეთს, მაშინ ჩამორჩება, და ზოგჯერ მთლიანად გაქრება დანახვაზე. მთელი მოგზაურობა სავსეა მისტიკით და ბუნებასთან და სხვა მომლოცველებთან ერთიანობის გრძნობით.

როდესაც ეკლესიის ზარები რეკავს, ყველა შეკრებილის თვალები ზარის რინგერს მიუბრუნდება. მალე ზარების რეკვა ჩაცხრება და მღვდელი იწყებს ლოცვის თქმას, რის შემდეგაც წმინდა წყალს ასხამს თავზე მაღლა აღმართულ აკვანზე.

დანამდვილებით ვერავინ იტყვის, როგორ გაჩნდა უშვილობის აკვნის რიტუალი, როგორც მას აქ უწოდებენ. ამბობენ, რომ ძველად ამჟამინდელი ტაძრის ადგილას იყო წარმართული ტაძარი სახელად მოსე ცაჩურუ. ლეგენდის თანახმად, წელიწადში ერთხელ კერპების თაყვანისმცემლები მოდიოდნენ სალოცავში და ლოცულობდნენ გამრავლებისთვის. ქრისტიანობის გავრცელებასთან ერთად ამ ადგილას ჯვარი აღმართეს, შემდეგ კი ტაძარი. ადგილის სახელი დღემდე შემორჩენილია-წაჩურუ.

XX საუკუნის დასაწყისიდან წაჩხურის ტაძარში ღვთისმსახურება პოლიტიკური ვითარების გამო შეწყდა. თუმცა, ხალხი აქ მოსვლას არ წყვეტდა, აკვანს შემოჰქონდა და ყოვლისშემძლეს სასწაულისთვის ლოცულობდა. რიტუალი დღესაც გრძელდება და მომლოცველთა რიცხვი ყოველწლიურად იზრდება. დღეს წაჩხურობა სრულიად ქრისტიანულ დღესასწაულად ითვლება. ეძებს ნათელი, იმედიანი სახეები, რატომღაც თქვენ დაიწყოს მჯერა, რომ ისინი აუცილებლად წარმატებას მივაღწევთ. ისინი თავიანთ ლოცვებს ზეცაში მიიტანენ და სასწაული ახდება…