ქართული ეროვნული სამოსის მრავალფეროვნება კლასისა და რეგიონის მიხედვით
ქართული ეროვნული სამოსის ფორმირებისა და გარეგნობის ისტორია. ტანსაცმლის ფერის მნიშვნელობა საქართველოს სხვადასხვა ეროვნულ სამოსში. რას ნიშნავს ფერები მამაკაცისა და ქალის ქართულ ეროვნულ სამოსში?
გაიგე ყველაფერი ქართული ეროვნული სამოსის შესახებ⬇️
ქართული ეროვნული სამოსი
ეროვნული კოსტუმი არა მხოლოდ ტანსაცმლის ნაწილია, არამედ გარკვეული ხალხის კულტურისა და ცხოვრების სტილის უნიკალურობის ანარეკლია. კოსტუმის ეთნოგრაფიული თავისებურებების მიხედვით შეიძლება გავიგოთ, რომელ არეალში და რომელ ისტორიულ პერიოდშია ჩაცმული, რომელ სოციალურ, ოჯახურ, რელიგიურ ნიშას ეკუთვნოდა მისი პატრონი.
საქართველოში ეროვნული სამოსი ფართოდ იყო გავრცელებული ხალხის ყოველდღიურ ცხოვრებაში მე-20 საუკუნის დასაწყისამდე, სანამ ის ევროპულმა სამოსმა არ ჩაანაცვლა. კარგა ხანია, ქართული ტრადიციული სამოსი მთელი თავისი სილამაზით მხოლოდ შემოქმედებით სიმღერისა და ცეკვის ჯგუფებში გვხვდებოდა. დღესდღეობით ტრადიციული ქართული კულტურა აღორძინდება ეროვნული სამოსი, ჩნდება ატელიეები, რომელთა ოსტატები აუცილებლად ხელახლა ქმნიან სამოსს, სწავლობენ არსებულ წყაროებს.
Приглашаем для общения про Грузию
ქართული ეროვნული სამოსის ისტორია
უმაღლესი კლასის წარმომადგენლები სამკერვალოდ იყენებდნენ ძვირადღირებულ ქსოვილებს: აბრეშუმი, ატლასი, ხავერდი. ოქროს ან ვერცხლის ძაფი, მარგალიტი ემსახურებოდა დეკორაციას. ფართოდ გამოიყენება ნაქარგები, ზოლები, აბრეშუმის თოკები, ბეწვი. მოსახლეობის ღარიბი ფენა ტანსაცმელს უფრო მარტივი მასალისგან კერავდა: ქსოვილი, თეთრეული, ტილო.
ფერთა სქემა მარტივი იყო: როგორც წესი, თეთრი და შავი ფერები მამაკაცის და ქალის კოსტიუმებისთვის ყოველდღიური თუ სადღესასწაულო მიზნებისთვის. შეძლებული ქართველები კერავდნენ ლურჯ ან წითელ სამოსს. დეკორაციისთვის გამოიყენებოდა ლურჯი და ნაცრისფერი.
საქართველოს ეროვნული მამაკაცის სამოსი
აჰალოჰი, აბრეშუმის ან ტილოს შეკერილი, წელზე შეკრული ვიწრო ქამრით ვერცხლის ბალთით. ზემოდან შალის ეცვა ჩოხა. ჩოხის ჭრის დამახასიათებელი ნიშნები: ვიწრო წელი, ფართო და გრძელი სახელოები, მუხლამდე იატაკი. ტანსაცმელი ისე იყო შეკერილი, რომ მამაკაცის განიერ მხრებზე ხაზგასმულიყო. ეფექტი მიღწეული იყო ვიწრო წელისგან განსხვავებით. შეძლებული ქართველები, თავიანთი მაღალი სტატუსის საჩვენებლად, ჩოხის ნაცვლად აბრეშუმს კერავდნენ კაბუ. მდიდრების სადღესასწაულო ჩაცმულობა – კულანჯა – დამზადებულია ხავერდისა და ბეწვისგან. თავსაბურავი – ქუდი.
გამოიყენება როგორც ფეხსაცმელი რბილი ტყავის ჩექმები. ჩექმების ზედა ნაწილი ვიწრო იყო, თითები კი ბასრი. სავალდებულო ნიუანსი არის ელასტიური ძირი. ღარიბი სოფლის მოსახლეობა ატარებდა ნედლეულის ტყავის ფეხსაცმელს – ქალამანი და უხეში სახლის მატყლისგან დამზადებული ზედა.
ტრადიციული სამოსის სავალდებულო ატრიბუტი არის იარაღი, რომელიც ქამარზე იყო დამაგრებული.
ქართველი ქალის კაბა
ქალთა ეროვნული კოსტუმის გულში ეს გრძელი კაბა იყო, მკერდზე და წელზე მჭიდროდ მორგებული. ყველაზე გავრცელებულ ქალთა კაბას ეძახდნენ ქართული-კაბა. იგი იკერებოდა ღია ფერის გლუვი ქსოვილებისგან, ხავერდოვანი ჩანართებით მკლავებზე და მკერდზე, აუცილებლად მჭიდროდ იყო მიბმული წელის გარშემო ლენტით ან გრძელი, თითქმის იატაკამდე, ხავერდის ქამრით. ქამარი კოსტუმის განსაკუთრებული ელემენტია, ის ოქროს ან ვერცხლის ძაფებით იყო ნაქარგი.
ქართული ქალის კაბა
ფეხსაცმელი ტყავის ფეხსაცმელი იყო. დამახასიათებელი ნიშნები: მკვეთრი მოხრილი თითები, ქუსლის ნაკლებობა, ქუსლი. ფეხსაცმელი ძვირფასი თვლებითა და ძაფებით იყო მორთული. ჩვეულები უხეში ტყავის ფეხსაცმლით აკეთებდნენ.
განსაკუთრებული ყურადღება დაეთმო ქალთა კოსტუმის თავსაბურავს. საკმაოდ რთული იყო. თეთრი ფერისა და სამკუთხა ფორმის თხელი ფარდაზე ლეჩაკი ეცვა აბრეშუმის ლენტით დაფარული ბამბის რულონი - შენახვა. ზემოდან თავი მუქი ფერის შარფით იყო დაფარული. თავზე ასეთი რთული დიზაინის შესანარჩუნებლად მას ამაგრებდნენ ვიწრო ხავერდის რგოლებით, რომელიც, თავის მხრივ, იყო მორთული მარგალიტითა და აბრეშუმით.
რა თქმა უნდა, საქართველოს ეროვნული სამოსი არ იყო ერთგვაროვანი მთელი ქვეყნის მასშტაბით და გააჩნდა თავისი განსაკუთრებული თვისებები, დამახასიათებელი ამა თუ იმ ტერიტორიისთვის. მაგალითად, მცხოვრები კაცები კახეთში, თექასგან გაკეთებული ქუდი ეხურათ. მაღალმთიანთა თავსაბურავი ცხვრის ტყავის ქუდია. სვანეთს ახასიათებს კონუსის ფორმის მრგვალი ქუდები პატარა მინდვრებით.
ეროვნული სამოსის საერთო ნიშნები, თუმცა მსგავსია კავკასიის სხვა ქვეყნების ტრადიციულ სამოსს, მაგრამ გამოირჩევა სიმკაცრით და ჭკუით.
თითოეულმა ერმა გამოიყენა საკუთარი ფერები, დეკორაციისა და დეკორაციის ზოგიერთი ელემენტი. თუ ქართველები უპირატესობას ანიჭებენ შავ-თეთრ ჩრდილებს ლურჯი და ლურჯი აქცენტებით, მაშინ ნათელი წითელი და მწვანე კოსტიუმები უფრო ახლოსაა ადიღეის მცხოვრებლებისთვის, ჩეჩნებისთვის მამაკაცის კოსტუმის ქვედა ნაწილი კონტრასტშია ზედა.
მათ სილუეტს აერთიანებს წაგრძელებული ქაფტანი მამაკაცებისთვის სავალდებულო იარაღით და გრძელი კაბა ქალებისთვის მაღალი საყელოთი.
თუ გსურთ გაეცნოთ საქართველოს ხალხს, მათ წეს-ჩვეულებებს და ტრადიციებს, შეისწავლეთ დეტალური მიმოხილვები და საინტერესო სტატიები Madlob-ის კატალოგის გვერდებზე. ჩვენ შევკრიბეთ ინფორმაცია როგორც ისტორიულად მნიშვნელოვანი ფაქტების, ისე ქართველების თანამედროვე ცხოვრების შესახებ.
24 комментария
შედით კომენტარის დასატოვებლად
Странно, что национальный мужской костюм достаточно длинный, ведь мужчина - это воин. Почему создана именно такая одежда для них, расскажите?
И самый главный вопрос так и остался для меня без ответа: «Почему традиционная папаха сделана из такого толстого меха?» Грузия - достаточно тёплая страна и такая шапка! Есть ли у папахи своя история? Напишите, очень жду.
Что касается папахи, вероятно, она также имеет свои исторические корни и функциональное предназначение. Толстый мех мог обеспечивать защиту от холода в холодных условиях(в горах холодно))) или служить защитой от солнца и пыли. Кроме того, папаха могла быть символом социального статуса или культурной принадлежности.
Однако для получения точной информации о происхождении и значениях национальной одежды, рекомендуется обратиться к специалистам по этой области или глубоко изучить исторические источники)
1. На сколько удобна такая одежда, учитывая особенности горной местности?
2. На сколько я знаю Грузины и верховая езда не разделимы, а удобно ли было ездить верхом в таких костюмах?
3. Удобно ли было женщинам в такой обуви без задника, да ещё и на каблуке, ходить по такой местности?
статус, выглядели эффектно. Ведь наряды, это можно сказать, их внутренний мир, выражающий настроение, характер. К каждому событию, празднику, был свой индивидуальный костюм. Статья большая, наполненная фотографиями, наглядно познакомились с национальной одеждой.